Ανοικτή διαδικτυακή εκδήλωση με θέμα «Ενέργεια και Βιομηχανία: Προκλήσεις – Ευκαιρίες – Προοπτικές» πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη 24 Φεβρουαρίου 2022, υπό το φως των πρόσφατων δυσμενών εξελίξεων στην Ουκρανία.
Στην εκδήλωση συμμετείχαν ως ομιλητές:
• Ο Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Κ. Σκρέκας
• Ο Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων κ. Ν. Παπαθανάσης
• Η Ευρωβουλευτής κα Μαρία Σπυράκη
• Η επικεφαλής του Οικονομικού Τμήματος της Γαλλικής Πρεσβείας κα Ε. Boulestreau
• Ο Γενικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Αλουμινίου κ. Gerd Goetz
• Ο Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας, κ. Αθ. Σαββάκης
• Ο Πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ) κ. Αντώνη Κοντολέων
• Ο Διευθυντής Ευρωπαϊκών και Ρυθμιστικών Θεμάτων της MYTILINEOS, κ Ν. Κεραμίδας
• Ο Γενικός Διευθυντής Εξαγωγών και Εφοδιαστικής Αλυσίδας της ΑΓΕΤ/Ηρακλής – LafargeHolcim κ. Ν. Μπόζος
• Η Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας κα Λ. Κολιοπούλου
• Ο Αντιπρόεδρος της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ και Διευθύνοντας Σύμβουλος της ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ Α.Ε. κ. Ε. Δοντάς
• Ο Γενικός Διευθυντής του ΙΟΒΕ Καθ. Νίκος Βέττας
• Ο Διευθύνοντας Σύμβουλος της ALUMIL κ. Γ. Μυλωνάς
• Ο Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής του ΣΕΒ κ. Γ. Ξηρογιάννης
Κατά την έναρξη της εκδήλωσης, ο Πρόεδρος της Ελληνική Ένωσης Αλουμινίου κ. Γ. Μεντζελόπουλος υπογράμμισε μεταξύ άλλων πως το ενεργειακό κόστος αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες κόστους για τις παραγωγικές επιχειρήσεις και καθορίζει σε αρκετές περιπτώσεις όχι μόνον την ανταγωνιστικότητα αλλά και την ίδια τους την επιβίωση. Στην Ελλάδα το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο και πιο σύνθετο, λόγω ατελειών και ιδιαιτεροτήτων της αγοράς ενέργειας, που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα. Τα μέχρι σήμερα μέτρα αν και κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν είναι αρκετά. Απαιτούνται και άλλα, μόνιμα και διαρθρωτικά. Κοινή διαπίστωση των συμμετεχόντων στα panels που συντόνισαν η δημοσιογράφος της εφημερίδας «ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ» κα Χρύσα Λιάγγου και ο δημοσιογράφος της εφημερίδας «ΤΑ ΝΕΑ» και του «Οικονομικού Ταχυδρόμου» κ. Χρήστος Κολώνας ήταν, όπως συνόψισε στα συμπεράσματα ο κ. Κ. Θέος, Γενικός Διευθυντής στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ, ότι: α) Για την ενεργειακή κρίση που πλήττει περισσότερο τη μεταποίηση και τις ενεργοβόρες επιχειρήσεις, πέραν των θετικών πρωτοβουλιών της κυβέρνησης, απαιτούνται δομικές παρεμβάσεις στην αγορά ηλεκτρικής ενέργειας ώστε και οι Ελληνικές επιχειρήσεις να έχουν πρόσβαση σε ανταγωνιστικό κόστος ενέργειας και εργαλεία ευρέως διαθέσιμα στις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, όπως διμερή συμβόλαια και δυνατότητα εξυπηρέτησης ιδίων αναγκών με επενδύσεις ΑΠΕ. β) Η Ευρωπαϊκή οικονομία βρίσκεται σε μια διαδικασία ριζικού μετασχηματισμού με την Ευρωπαϊκή Στρατηγική για τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό. Στόχος είναι η στρατηγική παραγωγική αυτονομία της Ευρώπης, μια οικονομία πιο ανθεκτική, ανταγωνιστική, φιλική στο περιβάλλον και που παρέχει ποιοτικές θέσεις εργασίας. Οφείλουμε και εμείς να δράσουμε άμεσα, με μια Εθνική Στρατηγική για τη Βιομηχανία, για την ανταγωνιστικότητα της μεταποίησης και τον πράσινο και ψηφιακό μετασχηματισμό της. Περίληψη των τοποθετήσεων και των προτάσεων των συμμετεχόντων θα βρείτε στο συνημμένο Παράρτημα.
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Βασικά σημεία τοποθετήσεων
Γ. Μεντζελόπουλος Πρόεδρος της Ελληνική Ένωσης Αλουμινίου
• Το ενεργειακό κόστος αποτελεί έναν από τους κρισιμότερους παράγοντες κόστους για τις παραγωγικές επιχειρήσεις και καθορίζει σε αρκετές περιπτώσεις όχι μόνον την ανταγωνιστικότητα αλλά και την ίδια τους την επιβίωση.
• Στην Ελλάδα το πρόβλημα είναι μεγαλύτερο και πιο σύνθετο, λόγω ατελειών και ιδιαιτεροτήτων της αγοράς ενέργειας, που πρέπει να αντιμετωπιστούν άμεσα για να αποτραπούν αρνητικές επιπτώσεις στη βιομηχανία.
• Τα μέχρι σήμερα μέτρα αν και κινούνται προς τη σωστή κατεύθυνση, δεν είναι αρκετά. Απαιτούνται και άλλα μέτρα, μόνιμα και διαρθρωτικά, όπως η εφαρμογή του virtual net metering, η επέκταση της διακοψιμότητας, η πρόβλεψη για επιδότηση μονάδων παραγωγής ΑΠΕ για αυτοκατανάλωση.
• Κατά τη διάρκεια της δεκαετούς οικονομικής κρίσης στη χώρα μας, οι Ελληνικές Επιχειρήσεις Αλουμινίου, κατάφεραν να τριπλασιάσουν τις εξαγωγές τους, συμβάλλοντας τα μέγιστα στην Ελληνική Οικονομία και αποτελούν όπως και άλλοι κλάδοι του μεταποιητικού τομέα της οικονομίας, τη διαφήμιση της Ελλάδας που παράγει, που επενδύει και καινοτομεί.
Ε. Boulestreau, επικεφαλής του Οικονομικού Τμήματος της Γαλλικής Πρεσβεία
• Βασικός στοιχείο της στρατηγικής της Γαλλικής Προεδρίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης κατά το τρέχον εξάμηνο αποτελεί το νέο Ευρωπαϊκό αναπτυξιακό μοντέλο το οποίο στοχεύει σε μια ισχυρή και αυτάρκη Ευρώπη, με δυνατότητες επιλογών και κυρίαρχη της μοίρας της.
• Ένα μοντέλο που βασίζεται στην παραγωγή και την αλληλεγγύη και που αναπτύσσεται σε 4 πυλώνες: τη δυνατότητα της Ευρώπης να παράξει, να καινοτομήσει και να δημιουργήσει θέσεις εργασίας, τη σύγκλιση της ανάπτυξης με τους κλιματικούς στόχους, την ανάδειξη της Ευρώπης σε μια ψηφιακή υπερδύναμη, τη δημιουργία ενός παραγωγικού μοντέλου που να προσφέρει καλά αμειβόμενες σταθερές θέσεις εργασίας υψηλής εξειδίκευσης.
• Για το σκοπό αυτό και στο πλαίσιο χάραξης μιας δεκαετούς στρατηγικής προετοιμάζεται το Μάρτιο ειδική Σύνοδος Κορυφής των 27.
Αθ. Σαββάκης, Πρόεδρος του Χρηματιστηρίου Ενέργειας και Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Ελλάδας
• Η παραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ αποτελεί σημείο προσέλκυσης επενδυτικών κεφαλαίων από το εξωτερικό και συμβάλλει σημαντικά στο δύσκολο δρόμο της πράσινης μετάβασης που πρέπει να βαδίσει η χώρα έως το 2050.
• Το υψηλό ενεργειακό κόστος επηρεάζει σημαντικά την ανταγωνιστικότητα της εγχώριας βιομηχανίας γεγονός που αποδεικνύεται από πρόσφατη έρευνα που εκπόνησε ο ΣΒΕ για τις επιπτώσεις του ενεργειακού κόστους στην ανταγωνιστικότητα και στην καθημερινή λειτουργία των μικρομεσαίων μεταποιητικών επιχειρήσεων.
Gerd Goetz, Γενικός Διευθυντής του Ευρωπαϊκού Αλουμινίου
• Η Ευρώπη θα γίνει ολοένα και πιο εξαρτημένη από τις εισαγωγές εάν δεν προσαρμόσει την εργαλειοθήκη της για την ενεργειακή κρίση.
• Η Ευρώπη χρειάζεται ένα συνεπές, προβλέψιμο πλαίσιο ενέργειας και κλίματος για να προστατεύσει τις ευρωπαϊκές θέσεις εργασίας και την παραγωγή αλουμινίου και να στείλει τα απαραίτητα μηνύματα για μακροπρόθεσμες επενδύσεις.
Κ. Σκρέκας, Υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας
• Η εκδήλωση συμβαίνει σε μια στιγμή που τα πράγματα έχουν πάρει άσχημη τροπή με την επίθεση της Ρωσίας στην Ουκρανία, γεγονός που θα έχει και οικονομικές επιπτώσεις μέσα από την άμεση αύξηση στις τιμές τις ενέργειας που παρατηρήθηκε.
• Πρωταρχικό μέλημα της κυβέρνησης είναι η εξασφάλιση της επάρκειας εφοδιασμού. Για τις οικονομικές επιπτώσεις, η κυβέρνηση ζητά να υπάρξει μια συγκροτημένη ευρωπαϊκή απάντηση και ένας κεντρικός ευρωπαϊκός μηχανισμός, ένα ταμείο με έσοδα που θα προέλθουν από δημοπρασίες ρύπων που θα δώσει στα κράτη μέλη τη δυνατότητα να στηρίξουν τις ευάλωτες επιχειρήσεις, χωρίς να επηρεάζεται το χρέος και το έλλειμα του κάθε κράτους μέλους.
• Σε εθνικό επίπεδο έχουν ληφθεί άμεσα μέτρα στήριξης με επιδοτήσεις νοικοκυριών και επιχειρήσεων.
• Μεσομακροπρόθεσμα μέτρα της κυβέρνησης για την αντιμετώπιση του ενεργειακού προβλήματος στις επιχειρήσεις: αύξηση του net metering από το 1 ένα MW στα 3 MW, δυνατότητα zero injection χωρίς όριο εγκατάστασης ΑΠΕ, καθώς και πρόγραμμα επιδότησης κατά 40% των επιχειρήσεων για την εγκατάσταση φωτοβολταικών και μπαταριών
• Έχει κατατεθεί στην ΕΕ και αναμένεται έγκριση για το σχήμα Green Pool δηλαδή τη δημιουργία δεξαμενής που θα εξισορροπήσει το shaping και το balancing cost εξασφαλίζοντας ανταγωνιστική ενέργεια στις ενεργοβόρες επιχειρήσεις μέσω διμερών συμβάσεων.
• Θα εξασφαλιστεί ο απαιτούμενος ενεργειακός χώρος για την ανάπτυξη μονάδων ΑΠΕ από βιομηχανικούς καταναλωτές ακόμα και σε κορεσμένα δίκτυα παραγωγής προκειμένου να μειώσουν το κόστος παραγωγής αλλά και το περιβαλλοντικό τους αποτύπωμα
Α. Κοντολέων, Πρόεδρος της Ένωσης Βιομηχανικών Καταναλωτών Ενέργειας (ΕΒΙΚΕΝ)
• Για την κρίση υψηλών τιμών ενέργειας ευθύνονται σε σημαντικό βαθμό οι στρεβλώσεις στην εγχώρια αγορά ενέργειας που έχουν ως αποτέλεσμα μη ανταγωνιστικές τιμές ενέργειας για τη βιομηχανία της χώρας.
• Δεν υπάρχει στη χώρα μας η δυνατότητα σε μικρούς προμηθευτές, αλλά ούτε και σε μεγάλες βιομηχανίες αντιστάθμισης του κινδύνου απότομης μεταβολής των τιμών μέσω διμερών συμβολαίων, σε αντίθεση με τη λοιπή Ευρώπη.
• Τέλος πρότεινε μέτρα που θα μπορούσε να λάβει η Πολιτεία για να στηρίξει την εξωστρέφεια της ελληνικής μεταποιητικής βιομηχανίας ώστε να γίνουν ισότιμα ανταγωνιστικές.
Ν. Κεραμίδας, Διευθυντής Ευρωπαϊκών και Ρυθμιστικών Θεμάτων, MYTILINEOS
• Η κλιματική πολιτική της Ε.Ε. πάσχει στον σχεδιασμό της. Η Ε.Ε. έχει μεγιστοποιήσει την εξάρτηση της από το εισαγόμενο φυσικό αέριο, μηδενίσει τις επενδύσεις της σε νέα κοιτάσματα και τα βασικά της κοιτάσματα έχουν εγκαταλειφθεί έχοντας στραφεί στις ΑΠΕ. • Οι συνέπειες αυτής της πολιτικής για τη ευρωπαϊκή βιομηχανία αλουμινίου είναι σοβαρότατες καθώς η Κίνα κατέχει σήμερα το 60% της παγκόσμιας παραγωγής αλουμινίου ενώ πριν 10 χρόνια κατείχε μόλις το 10%.
• Χώρες όπως η Κίνα η Βραζιλία και η Αυστραλία θα συνεχίσουν τις εκπομπές ρύπων τη στιγμή που η Ε. Ε. έχει θέσει μεγάλους στόχους για τη μείωσή τους.
Ν. Μπόζος Γενικός Διευθυντής Εξαγωγών και Εφοδιαστικής Αλυσίδας της ΑΓΕΤ/Ηρακλής – LafargeHolcim
• Μετέφερε την εμπειρία της Lafarge Holcim από άλλες χώρες, αναφέροντας πως η χώρα μα είναι η πιο ανοχύρωτη, χωρίς τη δυνατότητα σύναψης διμερών συμβάσεων με πολύ χαμηλότερο κόστος.
• Επιπλέον στην Ελλάδα δεν υπάρχει η δυνατότητα της προθεσμιακής αγοράς με αποτέλεσμα οι εταιρίες να υφίστανται τις αυξήσεις κόστους της χονδρεμπορικής αγοράς στο 100%
Λ. Κολιοπούλου, Πρόεδρος του Συνδέσμου Βιομηχανιών Θεσσαλίας και Στερεάς Ελλάδας
• Αναφέρθηκε στην ειδική διάσταση του προβλήματος του ενεργειακούς κόστους όσον αφορά τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις της περιφέρειας.
• Επεσήμανε το μεγάλο πρόβλημα της καθυστέρησης εκκαθάρισης του ΕΤΜΕΑΡ και αναδρομικής απόδοσης των χρημάτων στις επιχειρήσεις, καθώς και ότι συνεχίζεται η επιβάρυνση και το 2022, θέματα για τα οποία ο κ. Υπουργός ανέφερε πως θα επιλυθούν σύντομα.
• Τέλος, έθεσε το θέμα της συστηματικής απόρριψης αιτήσεων επιχειρήσεων για εγκαταστάσεις net metering λόγω έλλειψης ενεργειακού χώρου, θέμα το οποίο ο κ. Υπουργός δεσμεύτηκε να επανεξετάσει προκειμένου να εξασφαλιστεί περισσότερος χώρος για τη βιομηχανία.
Ν. Παπαθανάσης, Αναπληρωτής Υπουργός Ανάπτυξης και Επενδύσεων
• Η Ελλάδα είναι μια δύναμη σταθερότητας της περιοχής, παρόλα αυτά αναμένονται σοβαρές αναταράξεις από τον πόλεμο.
• Επανέλαβε τη δέσμευση για στήριξη της Βιομηχανίας, στο πλαίσιο της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης, καθώς απεδείχθη πως η ανάκαμψη στηρίχτηκε πρωτίστως στις εξαγωγικές δραστηριότητες, στη μεταποίηση και στις επενδύσεις.
• Η στήριξη αυτή πραγματοποιείται με παρεμβάσεις και νομοθετικές ρυθμίσεις για την ελάφρυνση τη γραφειοκρατίας, τη διευκόλυνση των δανειοδοτήσεων, την ανάπτυξη Επιχειρηματικών Πάρκων, το νόμο για τις στρατηγικές επενδύσεις, τον αναπτυξιακό νόμο, τη προσπάθεια ισόρροπης ανάπτυξης στις περιφέρειες, τη συνεργασία δημοσίου και ιδιωτικού τομέα κλπ.
Μαρία Σπυράκη, Ευρωβουλευτής, Ε.Λ.Κ., Μέλος, Επιτροπή Βιομηχανίας, ‘Ερευνας και Ενέργειας. Μέλος, Επιτροπή Περιβάλλοντος
• Πρότεινε την άμεση ενεργοποίηση της δυνατότητας σύναψης διμερών συμβολαίων, που είναι πολύ σπουδαίο εργαλείο για την αντιμετώπιση του ενεργειακού κόστους στην ελληνική αγορά ενέργειας και τη δημιουργία ανεξάρτητης αγοράς ΑΠΕ στο Χρηματιστήριο Ενέργειας.
• Επισήμανε την απουσία μεγάλων διασυνδέσεων που αποτελεί πρόβλημα της ελληνικής ενεργειακής αγοράς και τέλος πρότεινε την αξιοποίηση των νέων κανόνων της ΕΕ για τις κρατικές ενισχύσεις για να στηριχθεί η βιομηχανία μέχρι και 100%.
Ε. Δοντάς, Αντιπρόεδρος, «ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗ-ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ» – Δ.Σ. ΕΠΙΛΕΚΤΟΣ
• Αναφέρθηκε στους πολλαπλασιαστές της βιομηχανίας και στη συνεισφορά της στη οικονομία και την κοινωνία
• Επεσήμανε την ανάγκη ανάπτυξης ενός νέου παραγωγικού μοντέλου με βασικό πυλώνα τη μεταποίηση, η οποία δίνει σταθερές και καλά αμειβόμενες θέσεις εργασίας, συμβάλει στην αναστροφή του brain drain, προσφέρει ευκαιρίες ανάπτυξης στην περιφέρεια, εξασφαλίζει διασπορά κινδύνων λόγω των πολλών και διαφορετικών κλάδων.
• Επανέλαβε την ανάγκη άρσης αντικινήτρων και παροχής κινήτρων για την ανταγωνιστικότητα της Βιομηχανίας καθώς και την ανάγκη ανταγωνιστικού κόστους ενέργειας προκειμένου να εξασφαλισθεί το μέλλον της Ελληνικής Βιομηχανίας
• Τέλος αναφέρθηκε στο θέμα των ταχύτερων αποσβέσεων, μέτρο που ίσχυε στο παρελθόν και ισχύει ευρέως διεθνώς και πρέπει να εφαρμοστεί εκ νέου.
• Κλείνοντας την παρέμβασή του τόνισε την ανάγκη χάραξης μια Εθνικής Στρατηγικής για τη Βιομηχανία με σταθερούς στόχους.
Ν. Βέττας, Γενικός Διευθυντής ΙΟΒΕ. Καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Αθηνών
• Αναφέρθηκε στη θετική εικόνα κατά τα τελευταία έτη, των Ελληνικού μεταποιητικού τομέα, που με τον εξωστρεφή προσανατολισμό του κατάφερε να συνδεθεί κατάλληλα στις διεθνείς αλυσίδες αξίας.
• Τόνισε ότι η έλλειψη εξειδίκευσης στο ανθρώπινο δυναμικό, που αποτελεί τη ραχοκοκαλιά της μεταποίησης τόσο σε επίπεδο μηχανικών όσο και τεχνιτών, αποτελεί σημαντικό πρόβλημα για τη μεταποιητική βιομηχανία.
• Επισήμανε την ανάγκη σταθερού επιχειρηματικού περιβάλλοντος γιατί η αβεβαιότητα για τον μεσομακροπρόσθεσμο σχεδιασμό της ελληνικής οικονομίας επηρεάζει αρνητικά τις επενδύσεις.
Γ. Μυλωνάς, Δ/νων Σύμβουλος, ALUMIL, Μέλος Δ.Σ., Ελληνική Ένωση Αλουμινίου
• Εστίασε στο υψηλό ενεργειακό κόστος και στις επιπτώσεις που θα αποτυπωθούν τους επόμενους μήνες μέσω της μείωσης στην κατανάλωση και της στροφής των πελατών προς φθηνότερα, ακόμη και αν είναι ποιοτικά κατώτερα, προϊόντα από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης που έχουν χαμηλότερο ενεργειακό κόστος αναφέροντας την Τουρκία και την Αίγυπτο.
• Τόνισε ότι οι ελληνικές κυβερνήσεις θα πρέπει να λάβουν υπόψη τους την βιομηχανία και οι στρεβλώσεις που οδηγούν στο υψηλό ενεργειακό κόστος να επιλυθούν. Χαρακτηριστικά ανέφερε ότι η Alumil διαθέτει 300.000 τετραγωνικά μέτρα στέγης στα εργοστάσια στο Κιλκίς αλλά δεν μπορεί να εγκαταστήσει φωτοβολταϊκά εδώ και χρόνια επειδή δεν υπάρχει δίκτυο!
Γ. Ξηρογιάννης, Αναπληρωτής Γενικός Διευθυντής, Σύνδεσμος Επιχειρήσεων και Βιομηχανιών
• Παρουσίασε τις 5 προτάσεις του ΣΕΒ για την αύξηση της συμβολής της ελληνικής βιομηχανίας στο 15% του ΑΕΠ μεσοπρόθεσμα κάτι που σημαίνει 550.000 νέες θέσεις εργασίας:
• Ο ψηφιακός μετασχηματισμός, η ενσωμάτωση της καινοτομίας με στενότερη διασύνδεση με τα ελληνικά πανεπιστήμια, η απασχόληση εργαζομένων με ψηφιακές δεξιότητες, η ένταξη της πράσινης οικονομίας στην λειτουργία της βιομηχανίας και τέλος η εκμετάλλευση των χρηματοδοτικών εργαλείων που υπάρχουν και πρέπει να γίνουν φιλικά προς τις επιχειρήσεις αλλά και η κατάλληλη προετοιμασία από πλευράς βιομηχανίας για απορρόφηση των διαθέσιμων πόρων.
Το video όλης της εκδήλωσης είναι διαθέσιμο εδώ